24.11.2017, godz. 17.00, Foyer Dużej Sceny
Fundacja Historia i Kultura oraz Teatr Polski im. Arnolda Szyfmana w Warszawie serdecznie zapraszają na uroczysty wieczór promocyjny książki KRYPTONIM „DZIADY” TEATR NARODOWY 1967-1968 autorstwa Janusza Majcherka i Tomasza Mościckiego.
Fragmenty książki przeczyta Andrzej Seweryn, a rozmowę poprowadzi prof. Barbara Osterloff. W wieczorze, oprócz autorów, wezmą też udział uczestnicy i świadkowie tamtych wydarzeń.
25 listopada 1967 roku w Teatrze Narodowym odbyła się premiera „Dziadów" w reżyserii Kazimierza Dejmka.
W szczególny sposób ten jeden z najwybitniejszych twórców teatralnych drugiej połowy XX wieku postanowił uczcić pięćdziesiątą rocznicę wybuchu Rewolucji Październikowej.
Uważał, że nie ma w literaturze światowej większego niż „Dziady" utworu wymierzonego w despotyzm carskiej Rosji.
Przedstawienie wywołało niezadowolenie władz PRL, które zarzuciły mu antyradzieckość i religianctwo. Cenzura zatrzymała większość recenzji, a I sekretarza KC PZPR, Władysław Gomułka, oskarżył Dejmka o „wbicie noża
w plecy przyjaźni polsko-radzieckiej”. Po kilku przedstawieniach zapadła decyzja o zakazie dalszego grania „Dziadów”.
W powojennej historii Polski „Dziady" Adama Mickiewicza, wyreżyserowane przez Kazimierza Dejmka w Teatrze Narodowym jesienią 1967 roku, były jednym z najważniejszych wydarzeń - tak artystycznych, jak i politycznych.
Premiera i szybki zakaz wystawiania Dejmkowskiej inscenizacji uruchomiły ciąg zdarzeń znany dziś jako Marzec '68. Znane są reperkusje tych wydarzeń – masowe aresztowania wśród rodzącej się dopiero antykomunistycznej opozycji. Ujawniły się też w całej pełni pęknięcia wewnątrz ekipy sprawującej wówczas władzę, co w konsekwencji doprowadziło do odsunięcia ówczesnego pierwszego sekretarza KC PZPR Władysława Gomułki i postępującej erozji komunistycznego reżimu. Dejmkowskie „Dziady” są prawdziwym fenomenem – rzadko zdarza się, by przedstawienie teatralne było tak wyraźnym i efektownym impulsem rozpoczynającym znaczące zmiany polityczne.