Deprawator

W „Deprawatorze” grają aktorzy dysponujący po prostu znakomitym warsztatem. Wiedzą, co mówią i do kogo, a także z jak trudnym zadaniem muszą się zmierzyć. Stworzenie portretu polskiej inteligencji, pokazanie w znanych pisarzach ludzi z ich słabościami, i wreszcie zagranie tego w sposób prawdziwy i lekko sarkastyczny, to duża sztuka. Ale skoro przedstawienie reżyserował tak dowcipny i mądry człowiek jak Maciej Wojtyszko, to musiało się to udać. Obejrzenie „Deprawatora” to przyjemność, obowiązek nie tylko dla inteligenta i prawdziwa intelektualna przygoda.

Dowcipnie i z wielką maestrią napisana sztuka Macieja Wojtyszki została wystawiona w reżyserii autora na scenie Kameralnej Teatru Polskiego w Warszawie. W obsadzie spektaklu znalazła się plejada polskich aktorów, którzy wcielają się w swoje rolę w sposób mistrzowski. Zachwyca Andrzej Seweryn jako zarozumiały Witold Gombrowicz. Znakomita, pełna wdzięku jest w swojej roli Magdalena Zawadzka. Uśmiech na twarzy widzów wywołuję rola Wojciecha Malajkata. Swoją klasą zachwyca Grażyna Barszczewska. Świetna jest muzyka Piotra Mossa i scenografia Piotra Dobrzyckiego. Spektakl w Teatrze Polskim zrobiony jest w starym dobrym stylu, z aktorstwem najwyższej klasy. Uczta teatralna. Pozycja obowiązkowa.

Sztuka trzyma widownię w napięciu. Oparta na autentycznych faktach z życia Witolda Gombrowicza, Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta. Dzieje się we Francji. W Vence, w pobliżu Nicei. Wszyscy trzej przebywają na emigracji w latach 1964-1969. Wciąż rozmawiają o Polsce i Polakach. O ich kompleksach i niedowartościowaniu. Pamiętam doskonale te czasy. Dużo mówiło się wtedy w Polsce wśród inteligencji na ten temat. Pracowałem wówczas w teatrze jako aktor. Oglądając w tej chwili to znakomite przedstawienie i aktorów, którzy grają w tej sztuce, przypominam sobie ich pierwsze kroki na scenie. Dziś są wybitymi artystami. Wcielają się z wielką maestrią w postacie ze sztuki Macieja Wojtyszki. Nie wiem, czy wystarczy mi słów, aby wyrazić mój zachwyt dla ich aktorstwa. Grają swoje role rewelacyjnie. Andrzej Seweryn po mistrzowsku ukazuje Witolda Gombrowicza. Kabotyna i zarozumialca. Wojciech Malajkat jest znakomitym Czesławem Miłoszem. Grażyna Barszczewska cudowna jako Janina, żona Miłosza. A przeurocza, pełna wdzięku Anna Cieślak, jako Rita Lambrosse, a z upływem czasu jak Rita Gombrowicz. Świetna Magdalena Zawadzka jako niespełniona aktorka Iza, mówiąca o sobie, że jest wielka. Katarzyna Skarżanka jako cicha, z godnością wykonująca swoje obowiązki Charlotte Caire. I najmłodszy z całego towarzystwa Paweł Krucz jako Zbigniew Herbert. Z pasją broniący Polski i Polaków w dyskusjach. Ze sceny słyszymy piękną polską mowę. Artyści wiedzą, jak operować głosem i pauzą. Nie bełkoczą, jak to ma miejsce w dzisiejszym teatrze.

Andrzej Seweryn gra Gombrowicza tak, że wydaje się, iż fizycznie i mentalnie obcujemy z autorem "Trans-Atlantyku". Jest ekscentryczny, prowokujący, śmieszny w towarzyskich grach, egotyczny, świadom swej wartości, przenikliwy w sądach. Ale też widzimy go w chorobie i w obliczu śmierci, gdy cały teatr jego życia gaśnie. Dla części publiczności "Deprawator" może być przyjemną lekcją polskiej literatury i historii. Pozwalającą zajrzeć za jej kulisy, które odkryte już zostały przez znakomite biografie tej wielkiej trójki. Spektakl może dawać też pole do refleksji tym, którzy potrzebują konfrontacji myśli bohaterów sztuki z dzisiejszą rzeczywistością. Padają w niej kwestie, które widownia żywo odbiera (...).