Repertuar
Dostępność

Andrzej Seweryn

fot. Tomiła Deskur

Biogram

Andrzej Seweryn - aktor i reżyser teatralny oraz filmowy; pedagog. W 1968 roku ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie, po czym został zaangażowany do stołecznego Teatru Ateneum, w którym pracował do 1980 roku. Jego pierwsza wybitna rola filmowa to Maks Baum w „Ziemi obiecanej” Andrzeja Wajdy. Zagrał również w takich filmach jak: „Na srebrnym globie” Andrzeja Żuławskiego, „Granicy” Jana Rybkowskiego oraz w „Człowieku z żelaza”, „Bez znieczulenia” i „Dyrygencie” Andrzeja Wajdy. Za udział w tym ostatnim otrzymał w 1980 r. nagrodę Srebrnego Niedźwiedzia na Festiwalu Filmowym w Berlinie.

W 1980 roku wyjechał do Paryża, by zagrać w „Onych” Witkacego w reżyserii Andrzeja Wajdy. Kiedy Peter Brook zobaczył go w „Mistrzu i Małgorzacie” M. Bułhakowa w paryskim Theatre de la Ville, zaangażował go do „Mahabharaty”, teatralnego widowiska, którego premiera odbyła się w 1985 roku, sfilmowanego kilka lat później, granego na całym świecie przez cztery lata.

W 1993 roku Seweryn, jako trzeci cudzoziemiec w historii, otrzymał angaż do Comédie Française, jednego z najbardziej prestiżowych zespołów teatralnych na świecie. Na narodowej scenie Francji zadebiutował tytułową rolą w „Don Juanie” Molièra. Następnie zagrał tytułową rolę w spektaklu „Mieszczanin szlachcicem”, wcielił się w rolę Gajewa w „Wiśniowym sadzie”, Prezydenta von Waltera w „Intrydze i miłości” Friedricha von Schillera, Henryka w „Ślubie” Witolda Gombrowicza, Shylocka w „Kupcu weneckim” Williama Shakespeare’a oraz de Guiche’a w „Cyrano de Bergerac” Edmonda Rostanda. Na deskach francuskiej sceny narodowej wyreżyserował także między innymi „Małżeństwo z przymusu” Moliera oraz „Wieczór trzech Króli” Shakespeare’a.

W kinie francuskim najważniejszymi osiągnięciami Seweryna są: Steiner w „Amoku”, za którą to rolę otrzymał nagrodę na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Kairze, Hebrard w nagrodzonych Oscarem „Indochinach” oraz rola przywódcy Wielkiej Rewolucji Francuskiej, Robespierre’a w „Rewolucji francuskiej” Richarda T. Heffrona i Roberta Enrico.

Był wykładowcą Wyższej Szkoły Sztuki i Technik Teatralnych w Lyonie, a potem do 2010 r. Wyższego Konserwatorium Narodowego Sztuk Dramatycznych w Paryżu.

Na początku lat 90. zagrał kilka wybitnych ról w Teatrze Telewizji, m.in. tytułowe postaci dramatów Williama Shakespeare’a: „Ryszarda III” w reż. F. Falka i „Koriolana” w reż. M. Borka oraz „Don Juana” Molièra w reż. L. Wosiewicza. Za rolę w „Krawcu” Mrożka w reż. M. Kwiecińskiego otrzymał nagrodę aktorską na VI Ogólnopolskim Konkursie na wystawienie polskiej sztuki współczesnej. Dla Teatru Telewizji Seweryn wyreżyserował „Tartuffe'a, czyli obłudnika” Molièra i „Antygonę” Sofoklesa. W Teatrze Narodowym wyreżyserował „Ryszarda II” Williama Shakespeare’a (2004), w Teatrze Polonia „Dowód” (2008) Davida Auburna, w którym wcielił się także w rolę Roberta.

Pracował również w polskim kinie, gdzie zagrał m.in. Jeremiego Wiśniowieckiego w „Ogniem i mieczem” J. Hoffmana, Sędziego w „Panu Tadeuszu” i Rejenta Milczka w „Zemście” A. Wajdy. Za rolę Stefana Wyszyńskiego w filmie Teresy Kotlarczyk pt. „Prymas. Trzy lata z tysiąca" otrzymał Złotą Kaczkę przyznawaną przez miesięcznik „Film” oraz nagrodę Telewizji Polskiej na XXV Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. W 2006 roku premierę miał film pod tytułem „Kto nigdy nie żył…”, który był reżyserskim debiutem Andrzeja Seweryna. W 2010 roku wystąpił w głośnym filmie „Różyczka” w reż. J. Kidawy-Błońskiego. Za rolę Adama Warczewskiego vel Janusza Wajnera otrzymał nagrodę na międzynarodowym festiwalu filmowym w Santo Domingo. W 2016 roku, za rolę Zdzisława Beksińskiego w „Ostatniej rodzinie” Jana P. Matuszyńskiego, otrzymał nagrody na Festiwalach w Locarno i Gdyni oraz Orła 2017 za Najlepszą Główną Rolę Męską.

Od 1 stycznia 2011 roku jest Dyrektorem Naczelnym Teatru Polskiego w Warszawie, gdzie gra i reżyseruje. W 2013 roku, z okazji 100-lecia istnienia Teatru Polskiego w Warszawie wyreżyserował spektakl „Irydion” Zygmunta Krasińskiego. Jego najbardziej uznane role, w jakie wcielił się na deskach tego teatru, to tytułowa rola w spektaklu „Król Lear” Williama Shakespeare’a (reż. J. Lassalle), rola Arnolfa w „Szkole Żon” Moliera (reż. J. Lassalle), a także role Krappa i Hamma w spektaklach „Ostatnia taśma Krappa” oraz „Końcówka” Samuela Becketta w reż. Antoniego Libery.

Odznaczony Orderem Sztuk Pięknych i Nauk Humanistycznych, Legią Honorową Republiki Francuskiej, Złotym Medalem Gloria Artis – Zasłużony Kulturze Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Role w Teatrze Polskim

HAMM
Samuel Beckett, Końcówka, reż. Antoni Libera, premiera 2011

Wykonanie i reżyseria monodramu
William Szekspir, Szekspir Forever!, 2011

ARNOLF
Molier, Szkoła żon, reż. Jacques Lassalle, 2011

PROSPERO
William Szekspir, Burza, reż. Dan Jemmett, 2012

REJENT MILCZEK
Aleksander Fredro, Zemsta, reż. Krzysztof Jasiński, 2013

AKTOR
Stanisław Wyspiański, Bolesław Śmiały, reż. Bartosz Zaczykiewicz/Andrzej Seweryn, 2014

KRÓL LEAR
William Szekspir, Król Lear, reż. Jacques Lassalle, 2014

Cygan w Polskim. Życie jest piosenką, reż. Jacek Cygan,  2014

GOSPODARZ, WERNYHORA
Stanisław Wyspiański, Wesele, reż. Krzysztof Jasiński, 2015

Pożar w Burdelu: Don Juan w Warszawie, reż. Michał Walczak, 2015

Pożar w Burdelu: Zemsta Bogów. Hollywoodzki musical słowiański, reż. Michał Walczak, 2016

KRAPP
Samuel Beckett, KRAPP i dwie inne jednoaktówki, reż. Antoni Libera, 2016

Pożar w Burdelu: Ucieczka z kina Polskość, reż. Michał Walczak, 2017

ALEKSANDER SEREBRIAKOW
Antoni Czechow, Wujaszek Wania, reż. Iwan Wyrypajew, 2017

JAKUB SZAPIRO
Szczepan Twardoch, Król, reż. Monika Strzępka, 2018

WITOLD GOMBROWICZ
Maciej Wojtyszko, Deprawator, reż. Maciej Wojtyszko, 2018

BORYS GODUNOW
Aleksander Puszkin, Borys Godunow, reż. Peter Stein, 2019

ULISSES (w projekcji wideo)
Jan Kochanowski, Oprawa posłów greckich, reż. Maciej Wojtyszko, 2023

KRÓL HENRYK IV
William Shakespeare, Historia Henryka IV..., reż. Ivan Alexandre, 2024

poznaj
zespół aktorski Teatru