Repertuar
Dostępność

Samuel Beckett

Końcówka

reż. Antoni Libera

Najważniejsze informacje na temat spektaklu

Premiera:
15.01.2011
Czas trwania:
1 godz. 20 min.
Liczba przerw:
bez przerw

Opis

Studium końca i jego względności.

„Końcówka” należy do najwybitniejszych utworów Samuela Becketta. Po raz pierwszy wykonano ją w 1957 r. w Royal Court Theatre w Londynie przez francuski zespół w języku oryginału. Rolę Hamma kreował reżyser przedstawienia – Roger Blin, któremu autor zadedykował utwór. W roku 1967 dramat ten został zrealizowany przez samego autora po niemiecku, w Schiller-Theater w Berlinie Zachodnim. Do dziś nie schodzi ze scen całego świata. Polska prapremiera miała miejsce niemalże zaraz po powstaniu dzieła - w roku 1957 w krakowskim Teatrze 38 Waldemara Krygiera.

Z beckettowskimi strofami o śmierci, upływie czasu i samotności na scenie Polskiego mierzą się: Ewa Domańska, Krzysztof Kumor, Adam Cywka i Andrzej Seweryn.

Tytuł wersji francuskiej brzmi „Fin de partie”, co znaczy dosłownie „koniec partii”; tytuł wersji angielskiej – „Endgame,” co z kolei odpowiada polskiemu „koniec gry” lub „gra końcowa”. Oba wyrażenia należą do języka szachowego i oznaczają ostatnią część rozgrywki. W języku polskim wyrażeniom tym odpowiada słowo „końcówka”. Z jednej strony, jest ono nawet nieco bogatsze od wyrażeń oryginalnych, z drugiej, nieco uboższe, przez to, iż nie zawiera w sobie tego elementu, jakim jest pojęcie „gry”, „partii”, które dla sztuki jest niezwykle ważne.

Wszystkie imiona postaci są znaczące. „Nagg” to przetworzony skrót niemieckiego Nagel (gwóźdź). „Nell” fonetycznie zbliżone jest do angielskiego nail (gwóźdź, ćwiek). „Clov” fonetycznie równa się angielskiemu clove (przyległy, wierny, nie odstępujący), a jednocześnie zbliżone jest do francuskiego clou (gwóźdź). „Hamm” fonetycznie równa się angielskiemu ham (szynka, czyli mięso trefne), jednocześnie stanowi skrót angielskiego hammer (młotek) oraz łacińskiego hamus (hak), brzmi wreszcie jak imię biblijnego Chama. Ten aspekt imion, który sprawia, że łączy się je z pojęciami gwoździa i młotka (trzy ćwieki i młot), stanowi podstawę do kolejnego, ogólniejszego skojarzenia – z misterium Ukrzyżowania.

Chwila za chwilą, [...] a na to, by życie się z tego złożyło, życie całe się czeka - Samuel Beckett „Końcówka”.

Wieczór premierowy poświęcony został pamięci Zbigniewa Zapasiewicza, którego kreacje beckettowskie przeszły do historii teatru.

Twórcy

Autor:
Samuel Beckett
Reżyseria:
Antoni Libera
Przekład:
Antoni Libera
Dekoracje i kostiumy:
Dorota Kołodyńska
Reżyseria światła:
Piotr Pawlik
Inspicjent:
Katarzyna Bocianiak

Obsada

Multimedia

Recenzje

  • „Beckett odczytany na nowo”


    Jak to możliwe, że aktor, który ma na koncie ekstatyczną „Noc na srebrnym globie" i „Dyrygenta", gdzie analiza życia artystów przenika się z fabułą na granicy ekshibicjonizmu - po latach dorobił się gęby teatralnego dziadziusia? Beckettowska kreacja powinna zakończyć czarny piar. Jest kontynuacją tradycji, jaką uosabiał Tadeusz Łomnicki. Przed śmiercią niechciany w żadnym polskim zespole wybitny aktor pokazał spektakl „Ja, Fauerbach", historię starego komedianta, który potrafił na scenie wyczarować cały świat. Króla Leara zagrać nie zdążył. Motyw ludzkiego piekła podejmuje Seweryn, z premedytacją mówiąc słowa „Końcówki": „Ja teraz. Gram”.

    Jacek Cieślak

    Rzeczpospolita

    17.01.2011

    Przejdź do pełnej recenzji
  • „Śmierć zrobiona na złoto i na szaro”


    Ekspresywny Hamm z gwizdkiem - po prostu sobie rości, wymaga, teoretycznie bardziej chory i stary - jawi się jako okaz zdrowia i witalności, zmysł wzroku zastąpił zamysłem zarządzania, oraz posypany popiołem Clov - z mistrzowskim koślawym ruchem scenicznym oraz wpisanym, wręcz prowokacyjnym, nierozgarnięciem. Skazani na siebie, targani podobnymi namiętnościami destrukcji i czarnego humoru. Całość dopełniają starcy w kubłach na śmieci - wcale niezrezygnowani, po swojemu szczęśliwi: bo razem, bo papka, sucharek, pralinka.

    Paulina Danecka

    Nowa Siła Krytyczna

    18.05.2012

    Przejdź do pełnej recenzji
  • „Szczęśliwy dzień Seweryna”


    Seweryn gra Hamma niczym skarlałego Leara szerokim gestem i królewską frazą, ale za tą pozą jest bezradność ociemniałego kabotyna, którego władza nawet nad własną zatęchłą norą jest tylko urojeniem szaleńca. Ta rola to coś więcej niż popis technicznej wirtuozerii i zdolności fizycznej transformacji. Seweryn co rusz autoironicznie strąca samego siebie z piedestału. Macie mnie za wielkiego aktora, a ja potrafię z siebie szydzić - zdaje się mówić między wierszami.

    Jacek Wakar

    Przekrój

    18.05.2012

    Przejdź do pełnej recenzji
  • „Jesteście na ziemi i na to rady nie ma!”


    Aktorzy wraz z reżyserem prezentują widzom mityczny wszechświat zaludniony przez samotne stworzenia, które toczą bój o przetrwanie. W dramacie pozornie „nic się nie dzieje”, ale o taki efekt chodzi - życie w strasznej pustce. To popis sztuki aktorskiej, umiejętności operowania środkami wyrazu, mimiką, słowem, oszczędnie, bez przesady, ale jak wiarygodnie. Andrzej Seweryn bardzo trafnie charakteryzuje swą rolę, wypowiadając kwestię Hamma: „...ja teraz. Gram”. Starannie kreuje swą postać, gra wyraziście, ale bez przesady, z wyczuciem.

    Anna Czajkowska

    Teatr Dla Was

    11.04.2014

    Przejdź do pełnej recenzji
1/1

    Ceny biletów

    niedziela - czwartek

    I STREFA
    Normalny 45 zł
    Ulgowy 40 zł
    II STREFA
    Normalny 42 zł
    Ulgowy 37 zł

    piątek - sobota

    I STREFA
    Normalny 50 zł
    Ulgowy 45 zł
    II STREFA
    Normalny 46 zł
    Ulgowy 41 zł

    Dodatkowe informacje

    - Wejściówki w cenie 20 zł sprzedawane są w kasie Teatru na 30 minut przed spektaklem. Prosimy o płatność gotówką.
    - Bilety ulgowe przysługują: uczniom, emerytom, rencistom, osobom z niepełnosprawnością oraz odznaczonym „Zasłużony dla Kultury Polskiej" za okazaniem legitymacji.
    - Ceny biletów w sprzedaży online zawierają opłatę manipulacyjną.

    Aby dowiedzieć się więcej na temat zniżek i ofert promocyjnych przejdź do podstrony „Informacje o biletach” lub „Oferty specjalne”.

    Może Cię również zainteresować


    1/1