Grażyna Barszczewska
Biogram
Grażyna Barszczewska ukończyła krakowską Państwową Wyższą Szkołę Teatralną. Zadebiutowała rolą Niny Zariecznej w dyplomowym spektaklu „Czajka” A. Czechowa w Teatrze Ludowym w Nowej Hucie. Przez 10 lat była aktorką stołecznego Teatru Ateneum, w którym grała role liryczne, dramatyczne i komediowe (m.in. Klara w „Ślubach panieńskich”, Stella w „Fantazym”, Andżelika w „Balu Manekinów”), a także odważne role charakterystyczne (np. Vixen Ciągutka w „Operze za trzy grosze”).
W Warszawie rozpoczęła współpracę z Teatrem Telewizji („Maria Stuart” J. Słowackiego), Teatrem Polskiego Radia i filmem. Wielką popularność przyniosły jej role w serialach telewizyjnych (m.in. Nina Ponimirska w znakomitej ekranizacji „Kariery Nikodema Dyzmy”, Agata w „SOS”, Marta w „Trzeciej granicy”). W 1982 r. po sukcesie Gizeli w „Dwojgu na huśtawce” (reż. K. Kutz) została zaproszona przez Kazimierza Dejmka do roli Olivii w „Wieczorze Trzech Króli” W. Szekspira w Teatrze Polskim w Warszawie. Od roku 1983 jest w zespole aktorskim Teatru Polskiego.
W ciągu wielu sezonów kreowała role z wielkiego repertuaru (m.in. Porcja w „Kupcu Weneckim”, Magdalena w „Pierścieniu Wielkiej Damy”, Elwira w „Tartuffie”). Dwa sezony w Teatrze Współczesnym we Wrocławiu (1995-1996) przyniosły dwie ważne role: siostry Ratched w „Locie nad kukułczym gniazdem” i Raniewskiej w „Wiśniowym sadzie”.
Poza macierzystym Teatrem Polskim występuje gościnnie na innych scenach warszawskich (Roma, Ateneum, Komedia, Kwadrat, Nowy), a także pozastołecznych (Kraków, Kalisz, Tarnów, Wrocław).
W 2004 r. w Tarnowskim Teatrze im. L. Solskiego wyreżyserowała „Zazdrość” Ester Vilar.
Grażyna Barszczewska ma w swoim dorobku ponad 200 ról.
Za osiągnięcia zawodowe została dwukrotnie uhonorowana nagrodą pierwszego stopnia Komitetu ds. Radia i Telewizji, Wielkim Splendorem, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, a także indywidualnymi nagrodami za role teatralne (Szczecin i Wrocław). W 2007 r. została odznaczona medalem Ministra Kultury „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, w 2013 r. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla kultury narodowej, za osiągnięcia w twórczości artystycznej i działalności społecznej. W 2017 r. otrzymała Nagrodę im. Ireny Solskiej (Sekcji Polskiej AICT) za rolę w spektaklu "Niezatańczonego tango" wg prozy Wiesława Myśliwskiego oraz w uznaniu osiągnięć artystycznych, ze szczególnym uwzględnieniem dokonań na deskach warszawskiego Teatru Polskiego.
W 2019 roku nakładem wydawnictwa Prószyński i S-ka ukazała się książka biograficzna "Amantka z pieprzem" Grażyna Barszczewska w rozmowie z Grzegorzem Ćwiertniewiczem.
Wideowizytówka
Aktualnie w obsadzie
Role w Teatrze Polskim
Olivia
William Shakespeare, Wieczór Trzech Króli, reż. Jerzy Rakowiecki, 1984
Warecka
Ireneusz Iredyński, Ołtarz wzniesiony sobie, reż. Jan Bratkowski, 1985
Porcja
William Shakespeare, Najwyborniejsza opowieść o Kupcu weneckim, reż. Tadeusz Minc, 1990
Magdalena Tomir
Cyprian Kamil Norwid, Pierścień wielkiej damy, reż. Jan Bratkowski, 1990
Dziennikarka-Kobieta
Jan Bratkowski, Radosny jubileusz, reż. Jan Bratkowski, 1992
Hrabina Linowska
Włodzimierz Perzyński, Polityka, reż. Jan Bratkowski, 1997
Podstolina
Aleksander Fredro, Zemsta, reż. Andrzej Łapicki, 1998
Helena
Włodzimierz Perzyński, Lekkomyślna siostra, reż. Jan Bratkowski, 1999
Lulu
Gabriela Zapolska, Skiz, reż. Piotr Chołodziński, 1999
Marta
Yasmina Reza, Przypadkowy człowiek, reż. Anna Kękuś, 2006
Pani Dulska
Gabriela Zapolska, Dulscy z o.o. , reż. Marta Ogrodzińska, 2007
Paulina
William Shakespeare, Opowieść zimowa, reż. Jarosław Kilian, 2009
Leonora
Pierre Corneille, Cyd, reż. Ivan Alexandre, 2011
Nina
Krzemiński/Sieczkowski, NIEPOKORNI.RU, reż. Michał Sieczkowski, 2011
Antonio
William Szekspir, Burza, reż. Dan Jemmett, 2012
Matka, Czarodziejka, Rozbójniczka, Finka
Hans Christian Andersen, Królowa Śniegu, reż. Tomasz Konina, 2014
Irena
Ireneusz Iredyński, Dziewczynki, reż. Bożena Suchocka, 2015
Nell
Samuel Beckett, Końcówka, reż. Antoni Libera, premiera 2011 (w obsadzie od 2015)
Katarzyna Kobro
Maciej Łubieński, Pożar w Burdelu. Ucieczka z kina "Polskość", reż. Michał Walczak, 2017
Matka
Grażyna Barszczewska, na podstawie prozy Wiesława Myśliwskiego, Niezatańczone tango, reż. Leszek Bzdyl, 2017
Marlene I
Janusz Majcherek, Marlena. Ostatni koncert, reż. Józef Opalski, 2017
Burdelmama
Michał Walczak, Pożar w Burdelu. Duchy. Musical spirytystyczny, reż. Michał Walczak, 2018
Ester
Michał Buszewicz, Kilka obcych słów po polsku, reż. Anna Smolar, 2018
Ryfka z Palestyny
Szczepan Twardoch, Król, reż. Monika Strzępka, 2018
Janina Miłosz
Maciej Wojtyszko, Deprawator, reż. Maciej Wojtyszko, 2018
A
Edward Albee, Trzy wysokie kobiety, reż. Maksymilian Rogacki, 2020
Matka Boska, jaką każdy by chciał mieć obok
Paweł Demirski, M.G., reż. Monika Strzępka, 2021
Lubow Raniewska
Antoni Czechow, Wiśniowy sad, reż. Krystyna Janda, 2021
Stefania Milenbach
Patrycja Mikłasz-Pisula, Anna Skuratowicz, Czekając na dzień, reż. Anna Skuratowicz, 2023
Maria
Wiesław Myśliwski, Kochany, najukochańszy, reż. Magda Umer, 2024
Inne role teatralne
Koleżanka
Tadeusz Różewicz, Moja córeczka, reż. Jerzy Jarocki, Teatr Stary Kraków, 1967
Dziewka dworska (PWST)
Juliusz Słowacki, Złota czaszka, reż. Jerzy Goliński, Teatr im. Juliusza Słowackiego Kraków, 1969
Nina Nikołajewna Zarieczna
Antoni Czechow, Czajka, reż. Irena Byrska, Teatr Ludowy Kraków-Nowa Huta, 1970
Wioletta
Juliusz Słowacki, Kordian, reż. Irena Babel, Teatr Ludowy Kraków-Nowa Huta, 1970
Basia
Wojciech Bogusławski, Krakowiacy i górale, reż. Jan Skotnicki, Teatr Ludowy Kraków-Nowa Huta, 1970
Księżniczka
Hans Christian Andersen, Krzesiwo, reż. Wojciech Jesionka, Teatr Ludowy Kraków-Nowa Huta, 1971
Lizelotta
Jerzy Szaniawski, Dwa teatry, reż. Waldemar Krygier, Teatr Ludowy Kraków-Nowa Huta, 1971
Sekretarka
Tadeusz Różewicz, Kartoteka, reż. Lech Komarnicki, Teatr Ludowy Kraków-Nowa Huta, 1971
Ona
Tadeusz Różewicz, Świadkowie albo nasza mała ..., reż. Lech Komarnicki, Teatr Ludowy Kraków-Nowa Huta, 1971
Pasza
Maksym Gorki, Zykowowie, reż. Jerzy Sopoćko, Teatr Ludowy Kraków-Nowa Huta, 1971
Kobieta
Leon Pawlik, Samokrytyka, reż. Jan Guntner, Teatr Ludowy Kraków-Nowa Huta, 1971
Baba
Jose Triana, Wieczór zbrodniarzy, reż. Jacek Gruca, Teatr Ludowy Kraków-Nowa Huta, 1972
Molly
Arnold Wesker, Kuchnia, reż. Janusz Warmiński, Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza Warszawa, 1972
Dandyska
Ignacy Stanisław Witkiewicz, Gyubal Wahazar, czyli na przełęczach bezsensu, Maciej Prus, Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza Warszawa, 1973
Teresa
Franz Kafka, Ameryka, reż. Jerzy Grzegorzewski, Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza Warszawa, 1973
Stella
Juliusz Słowacki, Fantazy, reż. Maciej Prus, Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza Warszawa, 1973
Dziewczyna
James Joyce, Bloomusalem, reż. Jerzy Grzegorzewski, Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza Warszawa, 1974
Angelika
Bruno Jasieński, Bal manekinów , reż. Janusz Warmiński, Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza Warszawa, 1974
Chciwość
Christopher Marlowe, Tragiczne dzieje Doktora Fausta, reż. Maciej Prus, Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza Warszawa, 1974
Dziewczynka i niewolnica z wyspy Tua-tua
Stanisław Ignacy Witkiewicz, Panna Tutli-Putli, reż. Janusz Warmiński, Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza Warszawa, 1975
Klara
Aleksander Fredro, Śluby panieńskie, reż. Jan Świderski, Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza Warszawa, 1976
Anna
Ödön von Horváth, A miłość nigdy sie nie kończy..., reż. Janusz Warmiński, Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza Warszawa, 1976
Justyna Gockowsky
Adolf Nowaczyński, Wielki Fryderyk, reż. Józef Gruda, Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza Warszawa, 1977
Kora
Stanisław Wyspiański, Tryptyk listopadowy, reż. Janusz Warmiński, Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza Warszawa, 1978
Med
Jerzy Szaniawski, Żeglarz, Bogdan Hussakowski, Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza Warszawa, 1979
Bronka
Stanisław Przybyszewski, Śnieg , reż. Marek Wilewski, Scena na Piętrze Poznań, 1979
Vixen - Ciągutka
Bertolt Brecht, Opera za trzy grosze , reż. Ryszard Peryt, Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza Warszawa, 1980
Fiona Carter
David Williamson, Przeprowadzka , reż. Józef Para,Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza Warszawa, 1980
Lodoiska
Romain Rolland, Gra miłości i śmierci, reż. Zdzisław Tobiasz, Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza Warszawa, 1982
Dama I, Kobieta III
Georg Büchner, Śmierć Dantona, reż. Kazimierz Kutz, Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza Warszawa, 1982
Gizela
William Gibson, Dwoje na huśtawce, reż. Kazimierz Kutz, Scena na Piętrze Poznań, 1983
Stefania
Tom Kempinski, Solo na dwa głosy, reż. Edward Dziewoński, Scena na Piętrze Poznań, 1986
Krystyna
Filip Bajon, Engagement, reż. Roman Załuski, Scena na Piętrze Poznań, 1992
Siostra Ratched
Dale Wasserman, Lot nad kukułczym gniazdem, reż. Jan Buchwald, Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego Kalisz, 1994
Emilia
Isaac B. Singer, Sztukmistrz z Lublina, reż. Jan Szurmiej, Teatr Muzyczny „Roma” Warszawa, 1994
Belle Lands
Harwood Ronald, Przedtem potem, reż. Romuald Szejd, Teatr „Scena Prezentacje” Warszawa, 1994
Siostra Ratched
Dale Wasserman, Lot nad kukułczym gniazdem, reż. Jan Buchwald, Wrocławski Teatr Współczesny im. Edmunda Wiercińskiego Wrocław, 1995
Ona
Boy’a wina, wg. Tadeusza Boya Żeleńskiego, reż. Henryk Talar, Teatr Dramatyczny Częstochowa, 1995
Lubow Raniewska
Antoni Czechow, Wiśniowy sad, reż. Andro Enukidze, Wrocławski Teatr Współczesny im. Edmunda Wiercińskiego Wrocław, 1996
Audrey
Donald Churchill, To twoje, to moje, reż. Andrzej Rozhin, Teatr Komedia Warszawa, 1996
Emilia
Isaak Basevis Singer, Sztukmistrz z Lublina, reż. Jan Szurmiej, Teatr Muzyczny-Operetka Wrocławska, 1998
Doris
Bernard Slade, Po latach o tej samej porze, reż. Wojciech Kępczyński, Teatr Kwadrat Warszawa, 1998
Program autorski (recital)
Kobieta..., wg. Hemara, Boya, Tuwima, reż. Grażyna Barszczewska, Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza Warszawa, 2000
„Babilonka”
Edmund Pietryk, Mokre Widzenie, reż. Roman Kordziński, Scena na Piętrze Poznań, 2000
Helen
Esther Vilar, Zazdrość na trzy faksy, reż. Jan Prochyra, Teatr Nowy Warszawa, 2000
Stefania
Tom Kempinski, Solo na dwa głosy, reż. Krzysztof Jasiński, Krakowski Teatr Scena STU, 2001
Julia Sterol
Coward Noël, Upadłe anioły, reż. Sylwester Chęciński, Teatr Kwadrat Warszawa, 2003
Helen
Esther Vilar, Zazdrość, reżyseria i opracowanie muzyczne Grażyna Barszczewska, Tarnowski Teatr im. Ludwika Solskiego, 2004
Catherine
Pierre Sauvil, Szczególna propozycja, reż. Janusz Majewski, Teatr Kwadrat Warszawa, 2005
Pani Fraser
Richard Harris, Stepping out, reż. Krzysztof Jasiński, Teatr Komedia Warszawa, 2006
Helen
Esther Vilar, Zazdrość, scenariusz, reżyseria i opracowanie muzyczne Grażyna Barszczewska, Nowy Teatr Słupsk, 2007
Amelia
Witold Gombrowicz, Pornografia, reż. Andrzej Pawłowski, Teatr Capitol Warszawa, 2009
monodram o Aung San Suu Kyi
Richard Shannon, Pani z Birmy, reż. Anna Smolar, Teatr Polonia Warszawa, 2009
Nadzorczyni
Mieczysław Weinberg, Pasażerka,reż. David Pountney, Teatr Wielki-Opera Narodowa Warszawa, 2010
Ona
Stefania Grodzieńska, Jerzy Jurandot, Sceny niemalże małżeńskie Stefanii Grodzieńskiej, scenariusz Grażyna Barszczewska, Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza Warszawa, 2011
Pani Doktor
Jan Jakub Należyty, Dieta cud, reż. Piotr Dąbrowski, Teatr Palladium Warszawa, 2011
Gwiazda
Ryszard Marek Groński, One i my, reż. Zbigniew Lesień, Teatr Syrena Warszawa, 2013
Adrienne
Ron Clark, Ławeczka w słońcu, reż. Dariusz Taraszkiewicz, Teatr Skene Warszawa, 2021
Nagrody
1983 - Szczecin - Szczeciński Tydzień Kulturalny - wspólna nagroda dla realizatorów przedstawienia „Dwoje na huśtawce” Williama Gibsona w Teatrze Scena na Piętrze w Poznaniu (za rolę Giseli).
1984 - Nagroda Komitetu d/s PRiTV za wybitne kreacje aktorskie w słuchowiskach Teatru Polskiego Radia.
1988 - Nagroda indywidualna przewodniczącego Komitetu d/s PRiTV za kreacje aktorskie w Teatrze Polskiego Radia ze szczególnym uwzględnieniem ról w słuchowiskach współczesnych.
1999 - Wielki Splendor - nagroda Teatru Polskiego Radia.
2001 - Za działalność charytatywną połączoną ze sztuką „Solo na dwa głosy” wyróżniona „Motylem 2001” przez Fundację „Porozumienie bez barier” oraz honorowym członkostwem Stowarzyszenia Chorych na SM.
2007 - Złoty Mikrofon za „wszechstronność i wysoki kunszt aktorski w bogatym dorobku radiowym”.
2007 - Srebrny Medal Gloria Artis-Zasłużony Kulturze.
2008 - Tytuł Mistrza Mowy Polskiej za „wzorcowe posługiwanie się słowem, nacechowane wartościami artystycznymi, pięknem zarówno słowa znaczącego jak słowa brzmiącego, tudzież za nieustanne pielęgnowanie zasad dykcji i wyrazistości wymowy scenicznej, czyli pieczołowitości w zakresie tradycyjnego kunsztu aktorskiego”.
2009 - Warszawa - Nagroda gazety „Południe” za „pielęgnowanie kultury poprzez kreacje artystyczne i za działalność charytatywną”.
2013 - Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla kultury narodowej, za osiągnięcia w twórczości artystycznej i działalności społecznej.
2015 - Nagroda dla najlepszej aktorki w plebiscycie z okazji 35-lecia Sceny na Piętrze w Poznaniu.
2017 - Medal „Pro Masovia” przyznany przez Marszałka Województwa Mazowieckiego oraz nagroda specjalna Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z okazji Jubileuszu 70. urodzin.
2017 - Medal Komisji Edukacji Narodowej.
2017 - Nagroda Sekcji Polskiej AICT - Nagroda im. Ireny Solskiej - za rolę w spektaklu „Niezatańczonego tango” wg prozy Wiesława Myśliwskiego oraz w uznaniu osiągnięć artystycznych, ze szczególnym uwzględnieniem dokonań na deskach warszawskiego Teatru Polskiego.
Multimedia w Archiwum Teatru
Zdjęcia aktorki i wybrane nagrania ze spektakli dostępne są również na platformie edukacyjnej Teatru Polskiego w Warszawie: wlabiryncieteatru.pl
